Calisto, dienares van
Diana
Eternita, godin van de eeuwigheid
Giove (Jupiter), oppergod
Mercurio (Mercurius), boodschapper van de goden
Endimione
Diana, godin van de jacht / Destino, godin van
het lot
Linfea
Satino, Furia (Furie), godin van de razernij
Pane, Natura
Silvano
Giunone (Iuno), vrouw van Jupiter
Furia
(furie), godin van de razernij
|
|
Maria Bayo (sopraan)\
Marcello Lippi (bas)
Hans Peter Kammerer (bariton)
Graham Pushee (alt)
Louise Winter (sopraan)
Alexander Oliver (tenor)
Dominique Visse (countertenor)
Barry Banks (tenor)
Reinhard Dorn (bas)
Sonia Theodoridou (sopraan)
Robin Tyson (countertenor)
|
Achtergrond
Francesco Cavalli
(1602-1676) wordt vaak gezien als een
overgangsfiguur. Hij was een leerling van
Monteverdi, bij wie hij als jongen in het koor
van de San Marco zong. Hij kende dus de muziek
van Monteverdi op zijn duimpje. Dat is ook
duidelijk te horen. Maar zoals Monteverdi de
eerste opera's optilde tot muziektheater door
emotionele accenten aan te brengen in de
melodielijnen en de instrumentale begeleiding,
zo heeft Cavalli het muziektheater uitgebouwd
tot een spektakelstuk met een enorme dynamiek:
snel wisselende scènes,
gebruik van machinerieën,
uitbundige kleding, grootse decorstukken en niet
in de laatste plaats grootse muziek.
Verbinding tussen oud
en nieuw
La Calisto legt gezien de
inhoud en dramatische structuur, een verbinding
tussen de oude traditie en de nieuwe stromingen
in de geschiedenis van de Venetiaanse opera. Het
libretto van Giovanni Faustini situeert het
verhaal in het mythische Griekenland, in
Arcadia. Ook de karakters uit het verhaal (Jupiter,
Juno, Diana en Pan) behoren tot figuren uit een
eerdere periode. Nieuw is de sociale kritiek in
het verhaal: de enige serieuze karakters in het
verhaal die nobele gevoelens op kunnen brengen
blijken mensen te zijn: Calisto en Endymion. De
Goden gedragen zich als mensen afkomstig uit de
laagste milieus die hun lusten en passies
uitleven. Ook muzikaal gezien zijn er nieuwe en
oude elementen te herkennen. Cavalli compenseert
door zijn vele vocale vormen de verarming van de
orkestbezetting, ontstaan wegens financiële
problemen binnen de Venetiaanse opera.
(Muziekweb)
Machinerieën
De librettist Faustini huurde het theater Sant'
Apollinare in 1650. Hij liet speciale
toneelmachines bouwen om er een spectaculaire
show van te maken. Samen met Cavalli voerde hij
er drie opera's op, waaronder La Calisto.
Tijdens de eerste speelronde van deze opera
overleed hij.
|
|
Synopsis
Akte 1
Jupiter daalt met
zijn zoon Mercurius af naar de aarde om de
ravage te herstellen die na de val van Phaeton
met de zonnewagen van zijn vader was ontstaan.
Hij ziet Calisto, de dienares van Diana en wordt
onmiddellijk verliefd. Als Calisto niet ingaat
op zijn avances, adviseert Mercurius om haar te
verleiden in de gedaante van Diana. Dat lukt en
Calisto wordt verliefd op Diana. De echte Diana
heeft echter als godin van de maan een minnaar
in de persoon van Endimion. Diana is ook
verliefd op hem, maar als godin van de kuisheid
wil zij maagd blijven. Diana heeft nog een derde
geliefde, namelijk de god Pan. Hij wil erachter
komen wie zijn rivalen zijn.
Akte 2
Endymion heeft de hoogste berg beklommen om zo
dicht bij zijn geliefde maangodin te zijn. In
zijn droom kust hij Diana, maar in werkelijkheid
is het Diana zelf die hem kust in zijn slaap.
Dit wordt gezien door een spion van Pan maar ook
door Juno, de vrouw van Jupiter. Zij heeft
geruchten over haar man gehoord en is op
onderzoek uit. Als Calisto verschijnt en haar
liefde aan Diana verklaart, weet Juno genoeg.
Als dan ook nog Jupiter verschijnt, nog steeds
verkleed als Diana, ontstaat er een heftige
ruzie tussen hem en Juno. Al bij al een wel erg
komische scène, als ook nog Endymion verschijnt
en zijn liefde betuigt aan Jupiter . Tot slot
verschijnt ook nog Pan die zijn rivaal Endymion
gevangen neemt.
Akte 3
Bij een bron wacht Calisto op haar geliefde. Dan
verschijnt Juno die haar als wraak in een beer
verandert. Dwalend door de bossen verschijnt
uiteindelijk Jupiter in zijn echte gedaante van
stralende oppergod. De verandering door Juno kan
hij niet ongedaan maken. Wat hij wel kan, is
haar een plaats geven aan het firmament, zodat
ze toch bij hem in de buurt blijft.
De echte Diana verschijnt dan op het toneel en
bevrijdt haar minnaar Endymion. Tegen Pan zegt
ze dat ze nooit van hem heeft gehouden, waardoor
deze beteuterd afdruipt.
|