    |
Rundfunkchor Berlin + Knaben des Staats- und Domchors Berlin Nederlands Kamerkoor + Roder Jongenskoor
|
 |
||
|
|
 |
   bestellen cd/dvd |
||
    |
Evangelist |
Mark Padmore Benedikt
Kristjánsson |
       |
|
     |
||||
|
Achtergrond
Passiemuziek De passiemuziek is rond de 10e eeuw ontstaan in het Middeleeuwse Gregoriaans. Gedurende de passietijd (de twee weken voor Pasen vanaf Passiezondag) werden de (Latijnse) lijdensverhalen uit de vier evangelies voorgezongen tijdens de mis. Dat gebeurde door drie priesters of diakens die (eenstemmig) de rol van verteller, Christus en het volk vertolkten. De tekst kwam letterlijk uit het evangelie (koraalpassie). In de Renaissance kwam de meerstemmigheid (polyfonie) op. De muziek werd voorzien van harmonieën en verdeeld in meerstemmige muziekstukken (motetpassie). De meerstemmige onderdelen werden uitgevoerd door een of meer koren. In de Barok ontwikkelde de passiemuziek zich tot een combinatie van eenstemmige verhaallijnen, meerstemmige koorstukken en individuele aria's. Naast de tekst uit het evangelie, die onder invloed van de Reformatie in de eigen taal werd gezongen, voegde men overwegingen toe die dienden als reflectie op het lijdensverhaal. Deze vinden we vooral terug in de aria's en de koralen.
Passiemuziek en opera Net als alle andere muziek onderging ook de passiemuziek vanaf 1600 de invloed van de monodie (eenstemmigheid). De tekst kwam weer centraal te staan, de muziek stond slechts ten dienste van het woord. Dat gold voor de eerste opera's en de nieuwe liederen die werden gecomponeerd, maar ook voor de liturgische muziek. Muziek diende de emoties uit te vergroten door middel van melodielijnen, ritmes en versieringen. Deze typische operakenmerken vinden we ook terug in de passiemuziek, zij het wat ingetogener dan in een opera. |
Synopsis Eerste deel De Matthäus Passion begint met het machtig openingskoor Kommt, ihr Töchter, helft mir klagen, waarin we worden geconfronteerd met de aan het kruis geslagen Christus. Hierna vertelt de evangelist het lijdensverhaal zoals dat is vastgelegd in hoofdstuk 26 en 27 uit het evangelie van Mattheus, vanaf het laatste avondmaal tot Jezus' gevangenneming. Dit verhaal wordt afgewisseld met koorstukken, recitatieven en aria's, waarin het lijden zowel individueel (solisten) als collectief (koor) wordt beleefd en becommentarieerd. het wordt afgesloten met het koraal O mensch, bewein dein Sünde groβ.
Tweede deel In dit deel vertelt de evangelist over de kruisiging en de dood van Christus. Ook dit wordt afgewisseld met muzikale reflecties door koor en solisten. De Matthäus Passion eindigt met het ontroerende slotkoor Wir setzen uns mit Tränen nieder.
Ritualisatie Regisseur Peter Sellars
heeft de beeldende kracht van de Matthäus
Passion als uitgangspunt genomen voor wat hij
'een ritualisatie' noemt. Hij wil geen theater,
geen opera, maar een ritueel creëren waarbinnen
het lijdensverhaal een menselijke aangelegenheid
wordt, een ritueel waarbinnen onze emoties rond
het lijdensverhaal van Christus gekanaliseerd
kunnen worden. |
|||
