Messiah
(1741)
een opera-oratorium


George Frideric Handel
libretto Charles Jennens


Theater an der Wien 2009


Ensemble Matheus & Arnold Schoenberg Chor olv Jean-Christophe Spinosi
Regie Claus Guth











     



 


 



bestellen cd/dvd
     












 

Susan Gritton
Cornelia Horak
Martin
Pöllmann
Bejun Mehta
Richard Croft
Florian Boesch

Paul Lorenger
Nadia Kichler

sopraan
sopraan
jongenssopraan
altus
tenor
bas

danser
gebarentaal performer






















     
 

1741 een cruciaal jaar
1741 is een cruciaal jaar in het leven van Handel. Hij schreef de opera Deidamia in de wetenschap dat het de laatste zou zijn. Londen was uitgekeken op de Italiaanse opera. Als theaterman in hart en nieren deed hem dit pijn. Het liefst had hij nog meer opera's geschreven. Daar lag zijn hart. Dit betekende echter niet dat Handel uitgespeeld was. Hoewel hij overwoog om terug te keren naar Duitsland, besloot hij om te blijven. Hij was een volhouder, iemand die zich niet gauw opzij liet zetten. Eerder had hij al enkele oratoria geschreven met Bijbelse verhaalthema's en die waren succesvol gebleken.

Première in Dublin
Op uitnodiging van de koning van Ierland schreef hij een nieuw Bijbels oratorium samen met Charles Jennens. Ditmaal geen verhaal maar een verzameling beschouwende Bijbelfragmenten uit het Oude en Nieuwe Testament, uit te voeren tijdens de Goede Week voor Pasen. Handel greep deze uitnodiging gretig aan, hij vond het een verademing om weg uit Engeland te gaan. In Ierland werd hij veel meer op handen gedragen. Hij schreef de Messiah in drie weken tijd en de premi
ère een jaar later In Dublin op 13 april werd een enorm succes.

Opbouw
Messiah bestaat uit drie delen:
1. verkondiging van de Messias
2. dood, opstanding en verrijzenis
3. wederkomst
Messiah is een zgn. anthem-oratorium. Het gaat niet om een verhaal maar om een lofprijzing. Handel heeft in de loop der jaren diverse wijzingen aangebracht, waardoor er in feite geen definitieve versie bestaat.

Opera of oratorium?
Messiah
  is een oratorium en ook met die intentie geschreven door Handel in 1741.  Messiah is geen verhaal, het bevat geen woord over Jezus of zijn leven. Messiah bestaat uit meditatieve bijbelfragmenten en gaat over verwachting, hoop, lijden, dood, verrijzenis en openbaring met alle bijbehorende emoties. Het zijn deze affecten die in deze compleet gezongen toneelversie worden gevisualiseerd door alledaagse personages.

Anders dan de bekende Messiah's

Deze
Messiah is anders dan die u gewend bent. U ziet een danser die het lijden, de dood en de opstanding verbeeldt, twee mannen die zijn broers lijken te zijn, echtgenotes die kampen met verlies en overspel, een dominee die meer lijkt te weten, een kind dat een engel speelt en een doofstom meisje dat ons iets lijkt te willen vertellen. Of wil ze alles vertalen met handgebaren? We weten het niet. Net zomin als we weten wat er tussen de volwassen mensen speelt. Dat geldt ook voor het koor dat in deze toneelversie een eigen rol speelt.


Visualisatie van affecten

Regisseur Claus Guth en dirigent Jean-Christophe Spinosi hebben gekozen voor een eigentijdse aanpak, waarbij de vraag centraal staat hoe de mens in deze tijd reageert op verraad, verlies, dood en de vraag naar God. Dit alles roept angst en droefheid maar ook vreugde en welbehagen op. De personages die door de regisseur zijn ingezet, vertolken deze vanuit hun persoonlijk gevoel en hun persoonlijke situatie.