Alcina (1735)

George Frideric Handel
libretto anoniem

Wiener Staatsoper 2011

Les Musiciens du Louvre olv Marc Minkowski
Wiener Staatsballet
Regie Adrian Noble

Alcina, tovenares
Morgana, zus van Alcina
Ruggiero, verloofd met Bradamante
Bradamante, verloofd met Ruggiero
Oronte, generaal van Alcina (verliefd op Morgana)
Oberto, zoon van Astolfo (vroegere geliefde van Alcina)
Melisso, begeleider van Bradamante

Achtergrond

Het libretto van Alcina is gebaseerd op een passage uit het boek Orlando furioso van Ludovico Ariosto, een boek dat in de tijd van Handel iedereen kende. De bezoekers van de opera waren dus bekend met het verhaal, hoewel het libretto sterk afwijkt van het oorspronkelijke boek.

Alcina kun je met recht een psychologische opera noemen. Volgen we de zes aria's die Alcina zingt, dan kunnen we daarin een psychologische ontwikkeling ontdekken:

akte 1: Dio, cor mio (majeur, 4/4): zekerheid
                Si, son quella (mineur, 3/4): twijfel
akte 2: Ah mio cor! (mineur, 3/4): deceptie
                Ombre pallide (mineur, 4/4): verontwaardiging
akte 3: Ma quando (majeur, 4/4): wraak
                Mi restano (mineur, 12/8): verslagenheid

Voor het eerst gebruikt Handel een ballet. Dit om de opera voor het publiek aantrekkelijk te maken. Hij had er speciaal een Franse danseres voor naar Londen laten komen. Overigens zijn er meer Franse invloeden merkbaar in deze opera. De ouverture is geënt op de Franse ouverture met een driedelige dansvorm.

De uitvoering die we hebben gekozen, is die onder leiding van Marc Minkowski in 2011 vanuit de Staatoper in Wenen. Het is een klassiek geënsceneerde uitvoering met een modern achtergronddecor. Bij sommige aria's staat het begeleidend orkest op het toneel en maakt het deel uit van de enscenering.

Synopsis

Akte 1
Bradamante is al een tijdje op zoek naar Ruggiero, haar verloofde. Hierbij strandt ze op het eiland van de tovenares Alcina. Ze is verkleed als man onder de naam van haar broer Ricciardo. Morgana, de zus van Alcina, wordt verliefd op Ricciardo. Alcina verwelkomt de vreemdelingen en zingt over haar liefde voor Ruggiero die ze betoverd heeft. Oronte, de generaal van Alcina, is verliefd op Morgana en vertelt Ruggiero dat Alcina verliefd is op Ricciardo. Ruggiero roept Alcina ter verantwoording die heftig ontkent en Ricciardo uit de weg wil ruimen.

Akte 2
Als Melisso, de begeleider van Bradamante, Ruggiero een toverring omdoet, wordt de betovering verbroken. Ruggiero houdt weer van Bradamante. Als Alcina dit ontdekt, stort haar wereld in. Bradamante maakt zich bekend als de geliefde van Ruggiero. Als Ruggiero en Bradamante weg gaan om het eiland te verlaten, probeert Alcina de hogere geesten op te roepen.

Akte 3
Zowel Alcina als haar zuster Morgana zijn nu een illusie armer. Morgana realiseert zich dat haar geliefde, Ricciardo, een vrouw is en smeekt haar aanbidder Oronte weer van haar te houden. Alcina wil wraak nemen op Ruggiero, maar die breekt de toverurn waardoor het eiland van Alcina in zee zinkt en alle vorige geliefden hun menselijke gedaante terugkrijgen, waaronder Astolfo die door zijn zoon tijdens de hele opera gezocht wordt.